Foto: Save the Children

De ebola-crisis zorgt voor ernstige belemmeringen in de toegang tot reguliere gezondheidszorg in Sierra Leone, Liberia en Guinee. Mensen met klachten zoals malaria, buikgriep of kiespijn, maar ook vrouwen die veilig willen bevallen of zwangerschapscomplicaties hebben, durven de reguliere klinieken niet meer in.

Sierra Leone kent ongeveer 1200 overheidsklinieken en daarbij  klinieken van kerken of private instellingen, maar door de angst voor Ebola melden zich amper patiënten. Tegelijkertijd is de gezondheidszorg in deze landen zwak. Vooral op het platteland zijn veel klinieken gesloten omdat het ontbreekt aan personeel, medicijnen en beschermingsmateriaal voor het gezondheidswerkers.

“Mensen durven behandelende klinieken niet te bezoeken”

“In de buurt waar ik woon in Freetown zijn drie klinieken. Bij twee kun je terecht voor medische behandeling, die hebben amper klandizie. In de derde worden alleen vaccinaties gegeven, daar is het een drukte van belang. Mensen durven behandelende klinieken niet te bezoeken”, aldus Roeland Monasch, hoofd Unicef in Sierra Leone.

De exponentiële groei van het aantal besmettingen vanaf juni jl. leidde tot strenge overheidsmaatregelen. Samenscholingen werden verboden, scholen zijn dicht. Langs de snelweg van Freetown naar Lunsar liggen de verkoolde resten van een marktplaats, op last van de autoriteiten afgebrand. Het tekent de paniek bij de overheid, aldus een lokale hulpverlener.

“Het aantal patiënten is van gemiddeld 80 per dag naar 20 gezakt”

Het ouderlijk huis van Emma, een jonge vrouw van 17 jaar wiens ouders, vier broers en zuster zijn overleden, werd eveneens in brand gezet. “Blijkbaar om de gemeenschap te beschermen”, aldus de directeur van Save the Children UK die in Sierra Leone met haar sprak. Ook hij bezocht een reguliere gezondheidskliniek: “Het aantal hulpzoekende patiënten is van gemiddeld 80 per dag naar 20 patiënten gezakt”.

De angst voor besmetting, maar vooral om te worden vastgehouden onder verdenking van ebola is simpelweg te groot. Al het verkeer dat buiten de hoofdstad reist, zowel voetgangers als het weinige overige verkeer, wordt bij veel checkpoints onderweg gecontroleerd op mogelijke koorts. Bij verhoging moeten mensen verplicht 1 tot 2 uur rusten in een tent naast de weg. Is bij een tweede meting nog steeds sprake van verhoging, dan gaat die persoon naar een ebola-isolatiecentrum voor een diagnose.

“Er is de afgelopen jaren te weinig geïnvesteerd in de ziekenhuizen”

Directeur Br. Michael van het St. John of God Hospital in Lunsar in Sirrea Leone zegt dat er de afgelopen jaren te weinig is geïnvesteerd in de ziekenhuizen: “De omvang van deze ebola uitbraak bevestigt dit, het gezondheidspersoneel was amper op de hoogte van hoe om te gaan met een dodelijk virus als dit. Als regionale ziekenhuizen al moeite hebben met hun voorraden, hoe kan het dan in de lokale klinieken beter gaan?”