Voor het programma “De Andere Wereld” van de IKON hield ik een week lang een dagboek bij. Radio 1 zond het stuk uit op zondag 19 december.

Maandag 13 December
Eindelijk! We mogen vandaag ons huis weer uit en ook het kantoor is weer open. Dat was de afgelopen week wel anders: vorige week dinsdag werden de resultaten van de verkiezingen in Haïti bekend gemaakt. De uitslag: Manigat 1, Celestin 2, “Sweet Mickey” Martelly 3. Nog geen minuut later ging het helemaal los op straat en braken er overal rellen uit: de uitermate impopulaire Celestin (vooruitgeschoven door de huidige regeringspartij Inité) lag in de exit-polls nog ver achter op de andere twee kandidaten. De rellen die volgden waren dusdanig heftig dat we de hele week ons huis niet uit mochten. Eenmaal thuis konden we verderop rookpluimen zien van banden die in de brand waren gestoken en hoorden we het rumoer van grote massa’s mensen. Het werd zelfs nog even spannend: er gingen geruchten dat er een meute mensen op weg was naar Vivy Mitchell, onze doorgaans rustige woonwijk. Hoewel ik me ondanks het rumoer verderop bijna niet voor had kunnen stellen dat er echt iets aan de hand was, hoorde ik achteraf dat de VN dezelfde berichten had gehoord en een gepantserd voertuig aan het begin van de straat had neergezet.

Dinsdag 14 December
Het is prettig om na een week ‘gevangenschap’ even op kantoor te zijn en bij te kunnen praten met mijn lokale collega’s. Voor mij zijn het lastige tijden: hoewel ik wel wat vanuit huis heb kunnen werken heb ik dringend behoefte aan materiaal dat ik kan gebruiken om items te maken over ons werk hier. Helemaal nu een filmploeg van de NOS op het laatste moment heeft afgezegd vanwege de instabiele veiligheidssituatie. Het is belangrijk om toch te kunnen laten zien wat we hier doen. Twee weken vastzitten in je huis maakt dat niet bepaald makkelijker.

Woensdag 15 December
We mogen vandaag voor het eerst in 2,5 week weer het veld in. Ik pak snel mijn spullen bij elkaar, spring in een auto en ga met een aantal van onze ingenieurs op pad. Ze zijn bezig met het afbouwen van een aantal prototypen van de eerste huizen die we in de stad aan het bouwen zijn. Op de bouwlocatie heb ik de kans om te praten met de toekomstige bewoners van de nieuwe huizen. Linda, alleenstaand moeder van 3 kinderen, heeft tijdens de aardbeving alles verloren. Ze laat me zien waar ze de afgelopen maanden met haar drie kinderen heeft gewoond: een hut gemaakt van wat bij elkaar gesprokkeld hout en een aantal golfplaten. Binnen staan twee bedden. “Als het regent moet we al onze spullen op de bedden leggen want alles loopt onder” vertelt ze. “Ook komen er ‘s nachts allerlei insecten naar binnen en is het lastig om onze spullen veilig te houden.” Ze trekt zachtjes aan een stuk golfplaat dat meteen los laat. Ze zegt dat ze ontzettend blij is dat ze nu nog voor de kerst een nieuw huis heeft, iets wat ze een paar weken geleden nooit had durven dromen.

Donderdag 16 December
Vandaag weer een goede dag: eerst wat filmen bij Maxima, het fabriekje waar de onderdelen van onze huizen in elkaar worden gezet en daarna op pad naar een focusgroep discussie. De focusgroep is met toekomstige bewoonsters van de nieuwe huizen die we in Port-au-Prince aan het bouwen zijn en is interessant: de bewoonsters geven aan dat ze niet persé een aparte ruimte voor een toilet in hun nieuwe huis willen. Wel willen ze een plekje dat ze kunnen gebruiken om spulletjes te verkopen, een soort marktstalletje. Het is het soort informatie waar we als westerling waarschijnlijk niet zomaar op waren gekomen. Het zijn dit soort focusgroepen die ervoor zorgen dat we het ontwerp voor onze huizen kunnen aanpassen aan de omgeving waarin ze gebouwd gaan worden. Een van de nieuwe bewoonsters is al enthousiast: “Als het huis af is kan ik eindelijk weer dingen gaan verkopen. Olie, rijst, bonen….”

Vrijdag 17 December
“Als ik nadenk en met mijn hoofd zou stemmen dan kies ik voor Manigat, maar als ik het met mijn hart zou doen dan stem ik op Martelly…” Ik praat met mijn Haïtiaanse collega Gubert over de verkiezingen. Wat gaat er nu gebeuren? En wie moet er nu president worden? “Het feit dat de bevolking massaal wil dat een muzikant president wordt van Haïti zegt alles” legt Gubert uit. Zelfs hij, hoogopgeleid, getalenteerd en politiek geëngageerd is moe van het huidige systeem. “Zo lang er maar iemand komt die compleet anders is. Het maakt niet uit wie, slechter dan de afgelopen jaren kan het toch niet…” Hoewel ik kan zien dat Gubert nog altijd twijfelt, zijn het woorden die de wanhoop van de meeste Haïtianen goed weergeven. Wat moet er in vredesnaam met dit land gebeuren om de boel weer een beetje op de rails te krijgen? Hopelijk staan de echte leiders snel op: de Haïtianen verdienen een beter lot dan dit.