Jan Bouke Wijbrandi, directeur van UNICEF Nederland, reist van 31
augustus tot 7 september door het getroffen gebied in Kenya, Somalië en Ethiopië. Hij ziet hoe met steun van Giro 555 levens worden gered, maar ook dat deze ramp nog lang niet voorbij is. Lees hier een verslag van zijn bevindingen:

Honger in Afrika, we raken er aan gewend… De afgelopen jaren heeft het niet of nauwelijks geregend in de Hoorn van Afrika. Weer zien we de bekende beelden van vluchtelingen, op zoek naar voedsel. Vooral kleine kinderen zijn kwetsbaar. Ik ben met UNICEF op reis in het grensgebied van Kenia en het zuiden van Somalië. We steken de grens over naar een opvangkamp in Somalië. Op de vlucht voor onveiligheid en droogte lopen mensen enorme afstanden op zoek naar eten, water en medische zorg.

Zwak en ziek

In een voedingscentrum in Dhoobley spreek ik met Habiba. Ze is twintig jaar en heeft twee kinderen, Ayaan van tien en Abdi van twee. Zij hebben 260 kilometer gelopen en zijn totaal uitgeput. Abdi hoest en is zwak en ziek. “We zijn weggegaan uit Bualle, want ons vee is dood en we hebben geen eten meer.” Hun eerste stop is het voedingscentrum van de Somalische organisatie AFREC, gesteund door UNICEF. Daar krijgen ze een voedzame pap. De kinderen worden gewogen en ontwormd en krijgen vitamine A. Ook worden ze ingeënt tegen mazelen. Abdi krijgt bijvoeding. Na vijf dagen zijn ze weer wat aangesterkt. Habiba en haar kinderen krijgen een voorraad biscuits mee en zakjes Plumpy Nut, voedzame superpindakaas waar alles in zit wat jonge kinderen nodig hebben. Dan gaan ze weer verder. Het is nog 18 kilometer naar de grensplaats Liboi en vanaf daar is het nog 80 kilometer lopen naar een van de vluchtelingenkampen in Dadaab. Gelukkig worden de allerzwaksten dit laatste stuk per bus vervoerd.

Inmiddels verblijven in Dadaab al meer dan 450.000 vluchtelingen. Hun aantal groeide vorige week nog met 8.500. Dadaab heeft wat betreft het aantal bewoners bijna de omvang van de stad Den Haag. En de stroom vluchtelingen blijft aanhouden. Deze voedselcrisis is vooral een crisis voor kinderen: 65 procent van alle vluchtelingen zijn kinderen. Ze verzwakken onderweg en zijn vatbaar voor ziektes als longontsteking en diarree.

Gebrek aan drinkwater

Deze crisis in Somalië is het gevolg van het voortdurende geweld en verwaarlozing van de voedselvoorziening. Het dit jaar weer uitblijven van de regens gaf de crisis het laatste zetje. De Somaliërs worden in Kenia gastvrij ontvangen. Maar de droogte heerst ook in Kenia zelf. Er dreigt gebrek aan drinkwater, voor mensen en voor vee. De economie van de veehouders raakt ontwricht en de veestapel wordt steeds kleiner. Hele gemeenschappen vallen uit elkaar. Op steeds grotere schaal wordt ook aan de Kenianen voedselhulp geboden via mobiele teams. Deze ramp is nog lang niet voorbij. Zelfs als in oktober de regens komen, zal de crisis voortduren. En als de regens uitblijven, wordt de ramp helemaal onvoorstelbaar groot.

Onderweg in Somalië en Kenia zie ik de enorme omvang van deze crisis. Ik zie ook de collega’s van UNICEF ter plaatse keihard werken. De voedselprogramma’s zijn succesvol en massale kindersterfte wordt voorkomen. Begin september gaan de scholen weer open. Ook in de kampen in Dadaab. Hopelijk kan ook Ayaan daar naar een provisorische school. Naar school gaan betekent dat kinderen hun ritme weer kunnen oppakken en een veilige plek hebben in kampen waar het niet veilig is, vooral voor meisjes.

Nu hulp nodig

Deze ramp stelt ons voor veel vragen. Was eerder ingrijpen niet mogelijk? Wanneer komt er een eind aan het geweld in Somalië? Is er dan geen structurele oplossing mogelijk? Allemaal terechte vragen. Maar nú hebben Habiba, Ayaan en Abdi hulp nodig. Niet alleen nu. Ook nog de komende tijd. UNICEF doet er alles aan, werkt met man en macht. Aan voedselhulp, watervoorziening, onderwijs en bescherming voor kinderen. Dankzij de financiële steun van particulieren, organisaties en regeringen, ook uit Nederland.

Volg Jan Bouke Wijbrandi rechtstreeks in de Hoorn van Afrika via Twitter http://twitter.com/#!/UNICEF_JanBouke