Begrafenisteams uit Sierra Leone in actie

Speciale ‘begrafenisteams’ in Sierra Leone maken overuren. Na ieder overlijden, ebola of niet, komen ze in actie om overledenen uit hun huizen te dragen en naar een begraafplaats te brengen. Henri van Eeghen, actievoorzitter van Giro555, zag woensdag met eigen ogen hoe de teams te werk gaan in Freetown: “Het werk is zwaar. Een klein foutje kan echt levensgevaarlijk zijn.”

Henri van Eeghen zag hoe nauwkeurig de teams opereren: “De mannen van het begrafenisteam kwamen aan bij het huis waar een 75-jarige vrouw was overleden. Het is 32 graden, maar ze trekken lagen plastic jassen en handschoenen aan voor ze naar binnen gaan. De familieleden van de oude vrouw hebben naar de ebola-hotline 117 gebeld. Dat is een heel ander ritueel dan ze gewend zijn als een dierbare komt te overlijden. Die worden in Sierra Leone eigenlijk uitgebreid gewassen en aangeraakt om afscheid te namen. Begrafenisrituelen zijn nu drastisch aangepast; aanraken is ten strengste verboden.”

“Het begrafenisteam wordt nauwlettend in de gaten gehouden door inspecteurs. Zij zorgen ervoor dat alle procedures worden nageleefd. Een klein foutje kan echt levensgevaarlijk zijn. Vanaf de dag dat iemand koorts heeft, is diegene besmettelijk. Die besmettelijkheid neemt alleen maar toe naarmate je zieker wordt en is het hevigst na overlijden.”

In dit filmpje ziet u hoe voorzichtig het begrafenisteam in Freetown te werk gaat. Ze hebben de overleden vrouw in de ambulance gedragen en trekken, laagje voor laagje, hun beschermende kleding uit.

De familie van de oude vrouw wist niet zeker of zij aan ebola is bezweken, vertelt van Eeghen. “Het begrafenisteam neemt een speekseltekst bij haar af. Over twee dagen volgt de uitslag, tot die tijd blijven de nabestaanden in het ongewisse.”

Het is belangrijk dat deze nieuwe begrafenisrituelen in het openbaar gebeuren: “Iedereen kan zo afscheid nemen en zien dat er respectvol met hun dode familielid wordt omgegaan. Ze zien dat de begrafenisteams er alles aan doen om besmetting te voorkomen”, zegt van Eeghen.

Foto: Een priester en nabestaanden staan op enige afstand toe te kijken hoe het lichaam van oude vrouw naar buiten wordt gedragen. Wat verderop kijken andere buurtbewoners toe. Na een korte begrafenisceremonie wordt de oude vrouw straks begraven op het kerkhof.

Sinds de ebola-uitbraak zijn 40 begrafenisteams actief. De meeste teams zijn georganiseerd vanuit het Rode Kruis. Een tiental wordt aangestuurd door de overheid van Sierra Leone. De VN missie tegen Ebola (UNMEER) wil dat voor 1 december dit jaar 70% van de begrafenissen veilig verloopt. Vooralsnog zijn er volgens het Rode Kruis niet genoeg begrafenisteams om aan die eis te voldoen.