Waarom is er geen Giro555 actie voor Gaza?

5 september 2024

Update: Per 10 oktober 2024 zijn we met de hulporganisaties achter Giro555 een actie gestart. Met deze actie zamelen we geld in voor de slachtoffers van het geweld in het Midden-Oosten. Waarom nu? Dat lees je hier.

Het aanhoudende geweld in Gaza zorgt ervoor dat meer dan 1,9 miljoen Palestijnen op de vlucht sloegen voor het conflict met Israël. Ze kunnen geen kant op, want nergens in de Gazastrook is het veilig. Inmiddels raakten al meer dan 93.000 mensen gewond, en kwamen ruim 40.000 Palestijnen om het leven door het geweld. Meer dan 60% van de woningen raakten beschadigd of zijn compleet verwoest. Ongeveer 96 procent van de bevolking in de Gazastrook (2,15 miljoen mensen) wordt geconfronteerd met ernstige voedselonzekerheid. Miljoenen mensen hebben dringend hulp nodig, maar de toegang tot Gaza is helaas zeer beperkt. Dit heeft grote effecten op de hulpverlening.*

Humanitaire situatie
Hoewel de noden enorm zijn, komt er namelijk amper humanitaire hulp het gebied in. Grensovergangen zijn dicht of laten slechts beperkt noodhulp binnen. Het is veel te weinig voor de enorme noden die er zijn. Volgens OCHA, het Bureau voor de Coördinatie van Humanitaire Aangelegenheden van de Verenigde Naties, zijn 19 (van de 36) ziekenhuizen in het gebied niet meer operationeel. Ze raakten verwoest door het geweld of sloten noodgedwongen de deuren vanwege een tekort aan medische hulpgoederen.

Zo zijn er steeds minder mogelijkheden om cruciale medische hulp te bieden. De noden stijgen iedere dag. Ziekenhuizen die wel nog operationeel zijn, hebben te maken met een groot tekort aan basisvoorraden en brandstof. Ook wordt de voedselcrisis met de dag nijpender. Het risico op hongersnood is hoog in de gehele Gazastrook.

Niet alleen in Gaza, ook op de Westelijke Jordaanoever vallen regelmatig doden en gewonden en ook daar is humanitaire hulp hard nodig.

Waarom dan geen actie?
We begrijpen dat mensen zich afvragen waarom Giro555 nog niet in actie is gekomen, gezien de vreselijke humanitaire situatie in het gebied. Ook de organisaties achter Giro555 maken zich ernstige zorgen om het lot van vele mensen die hierdoor getroffen worden. 

De twee belangrijkste redenen waarom Giro555 op dit moment niet in actie komt, zijn enerzijds het gebrek aan toegang en anderzijds de onveiligheid in het gebied voor hulpverleners. Door de voortdurende gevechten en de beperkte toegang voor hulporganisaties is het heel ingewikkeld om hulpgoederen en hulpverleners Gaza in te brengen en ter plekke hulp te verlenen. Honderden vrachtwagens met hulpgoederen wachten aan de grens en al komt de hulp binnen, dan nog is het moeilijk om de goederen te distribueren. Daar zijn niet genoeg mensen voor, laat staan brandstof voor vrachtwagens. De infrastructuur ligt daarnaast helemaal in puin, overal liggen onontplofte explosieven en er heerst in delen van Gaza wetteloosheid.

Hoe graag we ook zouden willen, het is op dit moment kortom heel moeilijk en te gevaarlijk om in Gaza hulp te verlenen. Meer dan 250 hulpverleners kwamen er al om het leven, aldus de Verenigde Naties. Ook publieke ruimtes zoals ziekenhuizen zijn niet veilig. Dat wil niet zeggen dat er helemaal geen hulp is van de organisaties achter Giro555, organisaties die wel hulpverleners in het gebied hebben zitten, doen er alles aan om mensen zo goed mogelijk te helpen.

Wanneer de organisaties achter Giro555 een nationale actie starten, worden doorgaans grote bedragen opgehaald waarmee we snel en effectief noodhulp kunnen verlenen. Op dit moment is het te onzeker of, wanneer en in welke mate er voldoende toegang en veiligheid zullen komen in Gaza. Daardoor zijn we op dit moment niet in staat om op grote schaal hulp te verlenen. We willen dat iedere gedoneerde euro aan Giro555 zo goed mogelijk wordt besteed en willen voorkomen dat we geld ophalen dat we niet kunnen uitgeven aan hulp. Daarom starten we op dit moment geen Giro555-actie voor Gaza. Zodra er zicht komt op meer en veilige toegang voor grootschalige hulp vanuit de hulporganisaties, zal Giro555 opnieuw bepalen of we een nationale actie zullen starten.

People including children carry their belongings while they walk through the rubble of destroyed houses in Khan Younis, southern the Gaza Strip.

© UNICEF/UNI544666/El Baba

Wat doen de hulporganisaties achter Giro555 op dit moment?
De hulporganisaties achter Giro555 halen op dit moment dus niet gezamenlijk geld op via het gezamenlijke gironummer, maar afzonderlijk zijn veel organisaties wel actief om mensen te helpen. Dit is door de lastige omstandigheden uiteraard wel op minder grote schaal.

Met gevaar voor eigen leven doen hulpverleners wat ze kunnen. Zo verstrekken zij essentiële hulpgoederen aan zoveel mogelijk mensen. Deze hulpgoederen bestaan uit onder andere medicijnen, voedsel, schoon drinkwater, hygiëneproducten en dekens en matrassen. De hulpverleners blijven zich inzetten om slachtoffers te helpen, ondanks de enorme uitdagingen.

UNICEF is begin september 2024 begonnen met een grote poliovaccinatiecampagne in Gaza, samen met de Wereldgezondheidsorganisatie en lokale partners. Het doel is om meer dan 640.000 kinderen onder de tien jaar te beschermen tegen polio. Met ongeveer 2.700 gezondheidswerkers en meer dan 300 mobiele teams, is de campagne succesvol van start gegaan. 

Meer informatie over wat elke organisatie doet qua hulpverlening kun je lezen op hun eigen website.

Als er veel meer toegang zou komen tot het gebied, hoe groot is de kans dat er dan wel een landelijke actie gestart wordt?
Giro555 houdt de situatie nauwlettend in de gaten. Wanneer de situatie verandert, kan het namelijk best zo zijn dat we een Giro555-actie starten. De organisaties achter Giro555 hebben vier criteria afgesproken waar aan moet worden voldaan om een actie te starten. Dan gaat het om de omvang van de ramp, of de hulporganisaties snel en effectief hulp kunnen bieden in het specifieke gebied en of media voldoende aandacht aan de ramp besteden, ook wordt er gekeken of een groot deel van de Nederlanders bereid is om de actie te steunen. Op dit moment is toegang tot Gaza dus één van de belangrijkste knelpunten. Zodra er meer toegang komt, zullen we op dat moment een nieuwe afweging maken.

In dit artikel lees je meer over de vier criteria: Waarom komt Giro555 niet bij elke ramp in actie?

* Data afkomstig van UNOCHA en IPC, geraadpleegd op 2 september 2024.

De samenwerkende hulporganisaties achter Giro555:

Bij uitzonderlijke rampen slaan de 10 samenwerkende hulporganisaties de handen ineen onder de naam Giro555. Zij vragen heel Nederland zich aan te sluiten om geld in te zamelen voor hulp aan slachtoffers. Want samen redden we meer levens. Meer informatie